این روزها احتمالا اسم ساتیا نادلا را بیشتر میشنوید. دلیل اصلی آن هم سر و صداهای مربوط به Chat GPT و یکپارچهشدن هوش مصنوعی با سرویسها و نرمافزارهای مایکروسافت است. ساتیا نادلا سومین مدیرعامل مایکروسافت پس از بیل گیتس و استیو بالمر است که در فوریه ۲۰۱۴ به این سمت رسید. اگرچه استیو بالمر آدم بزرگی در حوزهی تکنولوژی است و نادلا نیز در کتاب از او همواره به نیکی یاد میکند اما در سالهای پایانی مدیریت او مایکروسافت اوضاع خوبی نداشت. مایکروسافت در سالهای اواخر مدیریت او شرکتی بههمریخته بود که در بازارهایی نظیر بازار موبایل علیرغم سرمایهگذاریهای بسیار زیاد شکست خورده بود و در سرویسهای ابری نیز حرفی برای گفتن نداشت. در چنین اوضاعی ساتیا نادلا جایگزین استیو بالمر شد. نادلا در توصیف مایکروسافت در ابتدای کار خود میگوید:

مایکروسافت این روزها در همهجا حضور دارد. سرویسهای ابری، نرمافزارهای متنوع، هوش مصنوعی، دنیای بازی و بسیاری پلتفرم و بخشهای دیگر هستند که مایکروسافت در آنها یا پیشرو است یا از بازیگران اصلی به شمار میرود. مایکروسافت امروزی اما از چند سال قبل در این راه حرکت کرده است و اگر تحولاتی که نادلا در سالهای پیش آغاز کرده است را دنبال کرده باشید، پیشرفتهای امروز باورپذیرتر به نظر میرسند. کتاب «از نو» داستان این تحولات است. نادلا در ابتدای کتاب مینویسد:

در کتاب «از نو» ساتیا نادلا شرح میدهد زمانی که وارد مایکروسافت شده چگونه شرکتی را تحویل گرفته و برنامهاش برای تحول آن طی سالهای آتی چیست.
ساختار کتاب
کتاب سه بخش کلی دارد که در ۹ فصل (و یک پینوشت) تقسیم شدهاند. بخش اول کتاب دربارهی ساتیا نادلا و زندگی شخصیاش است. نادلا در این بخش از دوران کودکیاش در حیدرآباد هند شروع میکند و مسیر تحصیل، کار، مهاجرتش به آمریکا و در نهایت اشتغالش در مایکروسافت را شرح میدهد. زندگی آدمهای مشهور همواره برای عموم مردم جذاب است اما به عقیدهی من آنچه ساتیا نادلا را از نمونههای مشابهش جدا میکند این است که او واقعا یک انسان معمولی است. در هند از طبقهی متوسط حساب میشود و پدر و مادرش انسانهایی پولدار یا از طبقهی اجتماعی خاص نیستند. همچنین انسانی با ضریب هوشی بسیار بالا نیست یا نخبه محسوب نمیشود. او حتی در آزمون ورودی موسسات فناوری هند (که هدف تحصیلی نهایی و متعالی بچههای طبقهی متوسط هند در آن زمان بوده است) رد میشود. او انسانی است که درسش را خوانده، به آمریکا مهاجرت کرده و از فرصت و فضایی که در اختیارش قرار گرفته حداکثر استفاده را کرده است تا در نهایت به مدیرعاملی مایکروسافت برسد. البته نادلا معتقد است این پیشرفت را به آمریکا مدیون است. او در جایی از کتاب مینویسد:

از روزی که پیگیر اخبار مایکروسافت و رشد آن پس از ورود نادلا بودم، همواره برایم عجیب بود مایکروسافت چگونه پس از ورود او بدون آن که تغییری اساسی در تکنولوژیها یا توانمندیهای فنیاش ایجاد کند، تا این اندازه تغییر کرده است. بخش دوم این کتاب دربارهی همین تغییر و چگونگی ایجاد و مدیریت آن است. نادلا در این بخش توضیح میدهد چگونه مشکلات مایکروسافت را نه فنی بلکه فرهنگی میدیده است و تلاش میکند به مهندسان مایکروسافت و مدیران آن یادآوری کند مایکروسافت واقعا کجاست و برای چه ایجاد شده است. اسم کتاب نیز از همین بخش آمده است. او در این بخش از تغییراتی که در مایکروسافت ایجاد کرده میگوید. تغییراتی که بعضی از آنها نظیر خارج شدن از بازار موبایل علیرغم سرمایهگذاری سنگین مایکروسافت در آن و آشتی با لینوکس و نرمافزارهای آزاد (که به خرید گیتهاب منجر شد) بسیار هم رادیکال و شدید بودهاند.

در بخش پایانی نادلا تکنولوژیهایی که از دید او تکنولوژیهای اساسی آینده هستند و چهرهی جهان را تغییر میدهند میگوید. او هوش مصنوعی، واقعیت ترکیبی (Mix Reality) و رایانش کوانتومی را سه تکنولوژیای میداند که در سالهای آتی پیشرو بوده و چهرهی جدیدی به جهان ما میبخشند. نادلا همچنین در این بخش از کتاب دربارهی مسائل کلانی نظیر حریم خصوصی و نقض آن توسط شرکتهای فناوری، نقش دولت در قانونگذاری و رگولاتوری حوزهی فناوری، اقتصاد جهانی و مسائلی نظیر بیکاریهای ناشی از رشد هوش مصنوعی و موضوعاتی از این دست صحبت میکند. در این بخش به خوبی میشود دید چگونه مدیرعاملی در حد و اندازههای او نه تنها باید در مسائل فنی حوزهی خود دانش کافی داشته باشد و همچنین دارای فهمی دقیق و عالی از مدیریت و مسائل آن باشد، بلکه باید در خصوص مسائل کلانی نظیر اقتصاد جهانی، قانونگذاری و چگونگی مواجههی دولتها با فناوریهای روز اطلاعات خوبی داشته و فهم عمیقی از این مسائل داشته باشد.
کتابهایی نظیر «از نو» عمدتا داستان موفقیت مدیران بزرگی است که توانستهاند جهان پیرامون خود را تحت تاثیر قرار دهند. این کتابها پس از پایان ماموریت این مدیران و به موفقیترسیدن کسبوکار و ایدههای آنها نوشته شده است. یکی از تفاوتهای بزرگ «از نو» با بسیاری از کتابهای مشابه خود این است که نادلا کتاب را در میانهی تحولات نوشته است و نه در پایان دوران موفقیتش. این کتاب در سال ۲۰۱۷ یعنی حدودا سه سال پس از آنکه نادلا مدیرعامل مایکروسافت میشود منتشر شده؛ این یعنی بسیاری از تحولاتی که امروز در مایکروسافت رقم زده شده هنوز رخ نداده بودند و اینکه کتاب در میانهی تغییرات بتواند مسیر آتی را تا این اندازه شفاف ترسیم کند در نوع خود جالب توجه است. نادلا در این باره مینویسد:

بررسی فنی کتاب
کتاب ترجمهی خوبی دارد اگرچه در برخی موارد از معادلهای نامناسبی برای برخی عبارات و کلمات استفاده میکند. همچنین بهتر بود معادل انگلیسی واژههایی که در حوزهی تکنولوژی شناختهشده و رایج هستند در کتاب قرار داده میشد تا خواننده در صورت نیاز بتواند در اینترنت جستوجو کند و با آنها بیشتر آشنا شود. در عین حال کتاب ترجمهی روان و خوبی دارد و خواندن آن ساده است. قطع کتاب نیز بر خلاف بعضی دیگر از کتابهای نشر آریانا قلم استاندارد است و در دستگرفتن آن مشکلی ایجاد نمیکند. برای چاپ آن نیز از کاغذ بالک استفاده شده است.